Điều này sẽ giúp thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu tính toán chính xác được lượng xăng dầu tiêu thụ trong nước để mua từ các nhà sản xuất trong nước, nước ngoài, phục vụ cho tiêu thụ trong nước. Cơ quan quản lý Nhà nước cũng xác định được chính xác nhu cầu tiêu thụ trong nước để thực hiện phân giao tổng nguồn hàng năm.
Theo đó, nhiều chuyên gia kinh tế cũng nhận định, trong kết luận thanh tra của Chính phủ trước đó đã chỉ ra việc để các thương nhân phân phối được quyền mua xăng dầu lẫn nhau đã gây ra tổng nguồn tạo không chuẩn xác.
Thậm chí tạo thêm tầng nấc trung gian trong mua bán xăng dầu, đẩy chi phí lên, khiến chiết khấu về cho phân khúc bán lẻ giảm khi nguồn cung biến động. Vì vậy, không khuyến khích được doanh nghiệp bán lẻ bán xăng ra thị trường , dẫn tới hiện tượng thiếu hụt xăng dầu cục bộ.
Bàn luận về quá trình tiếp nhận ý kiến dự thảo Nghị định mới, phía Vụ Thị trường trong nước - Bộ Công thương cho biết đề nghị tiếp tục quy định thương nhân phân phối xăng dầu được quyền mua bán xăng dầu của nhau như hiện tại. Bởi, quy định này sẽ tạo thêm nguồn hàng cung ứng cho các thương nhân phân phối xăng dầu khác và thương nhân bán lẻ trong trường hợp nguồn cung xăng dầu từ thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu gặp sự cố đột ngột.
Tiếp thu ý kiến từ các thương nhân, Bộ Công Thương sẽ trình Chính phủ 2 phương án.
Cụ thể, phương án 1: Dự thảo Nghị định quy định thương nhân phân phối xăng dầu không được mua bán xăng dầu với nhau, chỉ được mua xăng dầu từ các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Nhược điểm của phương án này là có thể có yếu tố hạn chế cạnh tranh trên thị trường hơn, thương nhân phân phối xăng dầu cho rằng bị phân biệt đối xử.
Phương án 2: dự thảo Nghị định tiếp tục quy định thương nhân phân phối xăng dầu được quyền mua bán xăng dầu với nhau như hiện tại.
Nhược điểm của phương án này là không xác định chính xác được lượng xăng dầu tiêu thụ thực tế trên thị trường khi các thương nhân mua bán qua lại lẫn nhau tạo số liệu ảo về lượng xăng dầu tiêu thụ trên thị trường. Điều này gây nguy cơ dẫn tới chiết khấu tại khâu bán lẻ chỉ ở mức thấp khiến cho các doanh nghiệp bán lẻ hạn chế bán hàng ra thị trường do bị lỗ.
Kinh doanh xăng dầu là ngành nghề kinh doanh có điều kiện nên thương nhân phải tuân thủ các điều kiện khi tham gia thị trường. Quy định thương nhân phân phối không được mua bán lẫn nhau không làm mất đi tính cạnh tranh, bởi các thương nhân vẫn có thể cạnh tranh trong từng phân khúc thị trường. Điều này còn tạo động lực cho thương nhân phát triển lên phân khúc cao hơn, chẳng hạn trở thành thương nhân đầu mối.
21